| A | B |
|---|
| a; ab | weg van; van; vanaf; door; door toedoen van {+ abl.} |
| abeo | weggaan {abii - abitum (abire)} |
| accedo | naderen; erbij komen {accessi (accedere)} |
| accendo | in brand steken; aansteken {accendi - accensus (accendere)} |
| accido | gebeuren; overkomen; overkomen aan {+ dat. - accidi (accidere)} |
| accipio | ontvangen; verkrijgen; vernemen {accepi - acceptus (accipere)} |
| acer | scherp; fel; hevig {acris} |
| acies | slaglinie {aciei (vrl.)} |
| ad | naar; bij; tot {+ acc.} |
| adeo | zozeer {bijwoord} |
| adeo | gaan naar; komen naar {werkwoord - adii - aditum (adire)} |
| adhuc | tot nu toe; nog {bijwoord} |
| aditus | toegang {aditus} |
| adiuvo | helpen {adiuvi - adiutus (adiuvare)} |
| admitto | toelaten {admisi - admissus (admittere)} |
| admoneo | waarschuwen {admonui - admonitus (admonere)} |
| adsum | aanwezig zijn; er zijn; helpen {+ dat. - adfui (adesse)} |
| adulescens | jongeman {adulescentis} |
| advenio | aankomen {adveni - adventum (advenire)} |
| adventus | aankomst; komst {adventus} |
| aedificium | gebouw |
| aeger | ziek {m aeger - f aegra - n aegrum} |
| aegre | met moeite {bijwoord} |
| aequus | vlak; kalm; gelijk; onpartijdig; gunstig |
| aetas | leeftijd; leven; tijd {aetatis (vrl.)} |
| aeternus | eeuwig |
| ager | akker; land; aker {agri} |
| aggredior | aanvallen {aggressus sum (aggredi)} |
| agmen | stoet; colonne {agminis (onz.)} |
| arbitror | menen {arbitratus sum (arbitrari)} |
| arbor | boom {arboris vrl} |
| ardeo | branden; in brand staan {arsi (ardere)} |
| arma | wapens {armorum onz mv} |
| ars | vaardigheid; kunst; wetenschap {artis vrl} |
| aspicio | kijken naar; aanschouwen {aspexi - aspectus (aspicere)} |
| assiduus | onafgebroken; voortdurend |
| astrum | ster |
| at | maar |
| atque | en |
| audax | moedig; overmoedig; brutaal {audacis} |
| audeo | durven {ausus sum (audere)} |
| audio | horen {audivi - auditus (audire)} |
| aufero | wegnemen {abstuli - ablatus (auferre)} |
| aureus | gouden |
| aut | of |
| autem | maar; echter |
| auxilium | hulp |
| bellum | oorlog |
| beneficium | weldaad |
| bibo | drinken {bibi (bibere)} |
| bonus | goed |
| brevis | kort {breve} |
| cado | vallen {cecidi (cadere)} |
| caedes | moord; slachting {caedis vrl} |
| caedo | vellen; doden {cecidi - caesus (caedere)} |
| caelum | hemel |
| campus | veld; vlakte |
| canis | hond {canis} |
| comes | metgezel; vriend {comitis} |
| committo | aangaan; een gevecht aangaan; begaan; een misdaad begaan; toevertrouwen {commisi - commissus (committere) 2e betekenis + dat.} |
| commoveo | bewegen; ontroeren; schokken {commovi - commotus (commovere)} |
| communis | gemeenschappelijk {commune} |
| comprehendo | vastpakken {comprehendi - comprehensus (comprehendere)} |
| concedo | toegeven; zwichten; toestaan {concessi (concedere) + dat.} |
| condicio | voorwaarde; toestand {condicionis vrl} |
| condo | stichten; opbergen {condidi - conditus (condere)} |
| conficio | afmaken; volbrengen; doden; vernietigen {confeci - confectus (conficere)} |
| confirmo | bevestigen {(confirmare)} |
| coniunx | echtgenoot; echtgenote {coniugis} |
| conor | proberen {conatus sum (conari)} |
| consilium | plan; besluit |
| constat | het staat vast; het staat vast dat {+ A.c.I.} |
| constituo | stellen; plaatsen; vaststellen; besluiten {constitui - constitutus (constituere)} |
| consul | consul; hoogste ambtenaar in Rome {consulis} |
| consumo | verbruiken; besteden {consumpsi - consumptus (consumere)} |
| contendo | zich inspannen; zich haasten; snel gaan; strijden {contendi (contendere)} |
| contentus | tevreden |
| copia | voorraad; overvloed |
| copiae | legermacht {mv} |
| corpus | lichaam {corporis onz} |
| credo | geloven; vertrouwen; toevertrouwen; menen {credidi (credere) + dat. / + A.c.I.} |
| cresco | groeien {crevi (crescere)} |
| crimen | beschuldiging {criminis onz} |
| crudelis | wreed |
| cum | samen met; met {+ abl.} |
| cum | wanneer; toen {+ ind.} |
| differo | verschillen; uitstellen {distuli - dilatus (differre)} |
| difficilis | moeilijk {difficile} |
| dignitas | waardigheid; aanzien {dignitatis vrl} |
| dignus | waard; waardig {+ abl.} |
| discedo | weggaan; uiteengaan {discessi (discedere)} |
| disco | leren; leren kennen; vernemen {didici (discere)} |
| diu | lange tijd |
| diutius | langer; langere tijd {bijw.} |
| diversus | verschillend; tegengesteld |
| divido | verdelen; scheiden; scheiden van {divisi - divisus (dividere) + abl.} |
| divinus | goddelijk |
| do | geven {dedi - datus (dare)} |
| doceo | onderwijzen; leren {docui (docere)} |
| doctus | geleerd |
| doleo | pijn hebben; verdriet hebben; treuren; treuren om {dolui (dolere)} |
| dolor | pijn; verdriet {doloris mnl} |
| dolus | list |
| dominus | heer; heerser |
| domus | huis {domus vrl} (domi |
| donec | zolang als; totdat {+ ind. - + conj.} |
| dono | geven {(donare)} |
| donum | geschenk |
| dormio | slapen {(dormire)} |
| dubito | aarzelen; betwijfelen; twijfelen {(dubitare)} |
| dubius | twijfelend; onzeker |
| duco | leiden; brengen {duxi - ductus (ducere)} |
| dum | terwijl {+ ind.} |
| dum | totdat {+ conj.} |
| dux | aanvoerder {ducis} |
| expello | verdrijven {expuli - expulsus (expellere)} |
| extra | buiten {+ acc.} |
| facies | gedaante; uiterlijk; gezicht {faciei} |
| facilis | gemakkelijk {facile} |
| facinus | misdaad {facinoris onz} |
| facio | maken; doen {feci - factus (facere)} |
| factum | feit; daad |
| fallo | bedriegen; ontgaan; ontgaan aan {fefelli (fallere) + acc.} |
| fama | gerucht; reputatie |
| fateor | bekennen {fassus sum (fateri)} |
| fatum | noodlot; lot; lotsbepaling {laatste betekenis alleen bij meervoud} |
| femina | vrouw |
| fero | dragen; brengen; verdragen {tuli - latus (ferre)} |
| ferox | strijdlustig; woest; fel {ferocis} |
| ferrum | ijzer; zwaard |
| fides | trouw; vertrouwen {fidei} |
| filia | dochter |
| filius | zoon |
| fingo | vormen; verzinnen {finxi - fictus (fingere)} |
| finio | beëindigen {(finire)} |
| finis | einde; grens; gebied {finis mnl - laatste betekenis alleen bij meervoud} |
| fio | worden; gebeuren; gemaakt worden {factus sum (fieri)} |
| flamma | vlam |
| flecto | buigen; veranderen {flexi - flectus (flectere)} |
| fleo | bewenen; wenen; huilen; huilen om {flevi - fletus (flere)} |
| flumen | rivier {fluminis onz} |
| fluvius | rivier |
| foedus | verdrag; verbond {foederis onz} |
| fore | (te) zullen zijn {inf.} |
| iaceo | liggen {iacui (iacere)} |
| iacio | gooien {ieci - iactus (iacere)} |
| iam | al; reeds |
| non iam | niet meer; niet langer |
| ibi | daar |
| idem | dezelfde; hetzelfde {m idem - f eadem - n idem (eiusdem)} |
| igitur | daarom; dus |
| ignarus | onkundig van; onwetend; onbekend met {+gen.} |
| ignis | vuur {ignis mnl} |
| ignosco | vergeven {ignovi - ignotus (ignoscere) + dat.} |
| ille | die; dat; deze; dit; hij; zij; het {m ille - f illa - n illud (illius)} |
| imperator | opperbevelhebber; keizer {imperatoris} |
| imperium | macht; rijk |
| impetus | aanval {impetus} |
| impius | goddeloos |
| in | naar; naar binnen; jegens; tot {+ acc.} |
| in | in; op; bij {+ abl.} |
| incendium | brand |
| incendo | in brand steken {incendi - incensus (incendere)} |
| incertus | onzeker |
| incipio | beginnen {incepi - inceptus (incipere)} |
| incolumis | ongedeerd |
| inde | daarvandaan; daarna |
| ineo | ingaan; binnengaan; beginnen {inii - initum (inire)} |
| infelix | ongelukkig {infelicis} |
| infero | brengen naar; veroorzaken; aandoen {intuli - illatus (inferre)} |
| ingenium | karakter; doen en laten; aanleg; talent |
| ingens | geweldig; enorm {ingentis} |
| ingredior | binnengaan; lopen; beginnen {ingressus sum (ingredi)} |
| iter | weg; reis; mars {itineris onz} |
| iterum | weer; opnieuw {bijw.} |
| iubeo | bevelen; bevelen aan {iussi - iussus (iubere) + acc.} |
| iudex | rechter {iudicis} |
| iudicium | proces; vonnis; oordeel |
| iudico | oordelen; (iudicare) |
| iungo | verbinden {iunxi - iunctus (iungere)} |
| Iuppiter | Jupiter {Iovis} |
| iuro | zweren {(iurare)} |
| ius | recht {iuris onz} |
| iuvenis | jongeman {iuvenis} |
| Kalendae; Kal. | Kalendae; 1[sup]e[/sup] van de maand |
| labor | glijden; vallen; instorten {lapsus sum (labi)} |
| lacrima | traan |
| lacrimo | huilen {(lacrimare)} |
| laetus | blij |
| latus | breed; wijd; uitgestrekt |
| latus | zijde; flank {lateris onz} |
| laudo | prijzen {(laudare)} |
| legatus | gezant; onderbevelhebber |
| lego | verzamelen; kiezen; uitkiezen {legi - lectus (legere)} |
| leo | leeuw {leonis} |
| lex | wet {legis vrl} |
| liber | vrij {m liber - f libera - n liberum} |
| liber | boek {libri} |
| liberi | kinderen {liberorum (mv.)} |
| libero | bevrijden; bevrijden van {(liberare) + abl.} |
| libertas | vrijheid {libertatis vrl} |
| libertus | vrijgelatene |
| memini | zich herinneren {(meminisse) + gen. / acc.} |
| memoria | herinnering; geheugen |
| memoro | ter sprake brengen; vermelden {(memorare)} |
| mens | geest; verstand; gedachte {mentis vrl} |
| mensis | maand {mensis mnl} |
| mercator | koopman {mercatoris} |
| mereor | verdienen; dienen {meritus sum (mereri)} |
| metuo | vrezen {metui (metuere)} |
| metus | vrees; angst {metus} |
| meus | mijn |
| mihi videtur | het schijnt mij toe; ik besluit {mihi visum est} |
| miles | soldaat {militis} |
| mille | duizend {mv. milia} |
| minime | minst {bijw.} |
| minimus | kleinst; zeer klein |
| miser | ongelukkig {m miser - f misera - n miserum} |
| mitto | zenden; sturen {misi - missus (mittere)} |
| modus | wijze; manier |
| hoc modo | op deze manier; zo |
| quo modo | op welke manier; hoe; zoals |
| non modo ... sed etiam | niet alleen ... maar ook |
| moenia | muren {moeniorum onz mv} |
| moles | grote inspanning; moeite; massa; gevaarte {molis vrl} |
| moneo | waarschuwen; aansporen {monui - monitus (monere)} |
| mons | berg {montis mnl} |
| mora | uitstel; oponthoud |
| morbus | ziekte |
| morior | sterven {mortuus sum (mori)} |
| mors | dood {mortis vrl} |
| nolo | niet willen {nolui (nolle)} |
| nomen | naam {nominis onz} |
| non | niet |
| non solum ... sed etiam | niet alleen ... maar ook |
| nondum | nog niet |
| nonnulli | sommige; sommigen {mv.} |
| nos | wij; ons {nom. / acc.} |
| notus | bekend |
| novi | kennen; weten {(novisse)} |
| novus | nieuw |
| nox | nacht {noctis vrl} |
| nubes | wolk {nubis vrl} |
| nudus | naakt |
| nullus | geen enkel; geen {nullius} |
| numen | goddelijke macht {numinis onz} |
| numerus | getal; aantal |
| numquam | nooit |
| nunc | nu |
| nuntio | berichten; melden {(nuntiare)} |
| nuntius | bode; bericht |
| nuper | onlangs |
| nusquam | nergens |
| ob | wegens {+ acc.} |
| obliviscor | vergeten {oblitus sum (oblivisci) + gen. / acc.} |
| obscurus | donker |
| obsideo | bezetten; belegeren {obsedi - obsessus (obsidere)} |
| obvius | tegemoet; tegemoetkomend; tegenkomend |
| occido | doden {occidi - occisus (occidere)} |
| occupo | bezetten; in bezit nemen {(occupare)} |
| paro | voorbereiden; gereedmaken {(parare)} |
| pars | deel; kant {partis vrl} |
| parvus | klein |
| pater | vader {patris} |
| patior | verdragen; dulden; toestaan {passus sum (pati)} |
| patres | vaders; senatoren |
| patria | vaderland |
| pauci | weinige; weinigen; enkele; enkelen {mv.} |
| paulatim | langzamerhand {bijw.} |
| paulo ante | kort geleden; kort tevoren |
| paulo post | korte tijd later |
| paulum | weinig; een beetje; even {bijw.} |
| pax | vrede {pacis vrl} |
| pectus | borst {pectoris onz} |
| pecunia | geld |
| peior | slechter {peioris} |
| per | door ... heen; gedurende; door; door middel van {+ acc.} |
| perdo | te gronde richten; verliezen {perdidi - perditus (perdere)} |
| perfero | overbrengen; verdragen {pertuli - perlatus (perferre)} |
| perficio | voltooien {perfeci - perfectus (perficere)} |
| pergo | voortgaan; gaan {(pergere)} |
| periculum | gevaar |
| permitto | toestaan {permisi - permissus (permittere)} |
| perpetuus | onafgebroken; voortdurend |
| persuadeo | overreden; overtuigen {persuasi - persuasum + dat. (persuadere)} |
| pervenio | aankomen; komen; bereiken {perveni - perventum (pervenire)} |
| pes | voet {pedis mnl} |
| pessimus | slechtst; zeer slecht |
| pietas | plichtsgevoel; liefde; trouw {pietatis vrl} |
| praeda | buit |
| praefectus | opzichter; aanvoerder; prefect |
| praemium | beloning; prijs |
| praesens | aanwezig {praesentis} |
| praestat | het is beter {+ A.c.I.} |
| praeter | behalve {+ acc.} |
| praeterea | bovendien |
| premo | drukken; in moeilijkheden brengen; in het nauw brengen {pressi - pressus (premere)} |
| pretium | prijs |
| primum | eerst; voor het eerst {bijw.} |
| primus | eerste |
| princeps | de eerste; leider; keizer {principis} |
| prior | eerder; vroeger {prioris} |
| priusquam | voordat |
| pro | voor; ter verdediging van; in ruil voor {+ abl.} |
| procedo | voortgaan; naar voren lopen {processi (procedere)} |
| procul | ver; op afstand |
| proelium | gevecht |
| progredior | voortgaan {progressus sum (progredi)} |
| prohibeo | verhinderen {prohibui - prohibitus (prohibere)} |
| promitto | beloven {promisi - promissus (promittere)} |
| prope | dichtbij; bijna {soms + acc.} |
| propero | zich haasten {(properare)} |
| propinquus | vlakbij gelegen |
| propter | vanwege; door {+ acc.} |
| prosum | voordeel brengen; van nut zijn {profui (prodesse) + dat.} |
| provincia | provincie; ambtsgebied |
| proximus | naast; dichtbij |
| quod | omdat; dat; wat |
| quondam | eens |
| quoque | ook {staat altijd achter het woord dat het benadrukt} |
| rapio | grijpen; roven; meesleuren {rapui - raptus (rapere)} |
| rarus | hier en daar; zeldzaam |
| recedo | teruggaan; weggaan {recessi (recedere)} |
| reddo | teruggeven {reddidi - redditus (reddere)} |
| redeo | terugkeren {redii - reditum (redire)} |
| refero | terugbrengen; berichten; rapporteren {rettuli - relatus (referre)} |
| regina | koningin |
| regio | streek; gebied {regionis vrl} |
| regno | heersen; regeren {(regnare)} |
| regnum | heerschappij |
| regredior | terugkeren {regressus sum (regredi)} |
| relinquo | verlaten; achterlaten {reliqui - relictus (relinquere)} |
| reliquus | overig |
| remedium | geneesmiddel; middel |
| remitto | terugsturen; loslaten {remisi - remissus (remittere)} |
| reor | menen {ratus sum (reri)} |
| repente | plotseling {bijw.} |
| reperio | vinden; te weten komen {repperi - repertus (reperire)} |
| res | zaak; ding {rei - abl. re} |
| res publica | staat {rei publicae} |
| resisto | zich verzetten; weerstand bieden {restiti (resistere)} |
| respondeo | antwoorden {respondi - responsus (respondere)} |
| restituo | herstellen {restitui - restitutus (restituere)} |
| retineo | tegenhouden; vasthouden; behouden {retinui (retinere)} |
| revertor | terugkeren {reversus sum/reverti (reverti)} |
| rex | koning {regis} |
| semper | altijd |
| senator | senator; lid van de senaat {senatoris} |
| senatus | senaat {senatus} |
| senex | oude man {senis} |
| sententia | mening |
| sentio | voelen; bemerken {sensi (sentire)} |
| sequor | volgen {secutus sum (sequi)} |
| sermo | gesprek {sermonis mnl} |
| serva | slavin |
| servo | beschermen; bewaren; behouden {(servare)} |
| servus | slaaf |
| si | als |
| sic | zo |
| sicut | zoals |
| signum | teken; veldteken |
| silentium | stilte |
| silva | bos |
| similis | gelijk aan; gelijkend op {+ gen. / dat.} |
| simul | tegelijkertijd |
| simulo | doen alsof; voorwenden {(simulare)} |
| sine | zonder {+abl.} |
| singuli | één voor één {mv.} |
| sino | toelaten {sivi - situs (sinere)} |
| sivi | perf. van [b]sino[/b] |
| socius | bondgenoot; makker |
| sol | zon {solis mnl} |
| soleo | de gewoonte hebben; gewoonlijk; gewoonlijk doen {solitus sum (solere)} |
| solitudo | eenzaamheid; verlatenheid {solitudinis vrl} |
| solus | alleen; als enige; enige {solius} |
| talis | zo'n; een zodanige; zulk; zulke |
| talis ... qualis | zodanig ... als; zo ... als |
| tam | zo |
| tamen | toch |
| tamquam | zoals; als; alsof |
| tandem | tenslotte; uiteindelijk; eindelijk |
| tango | aanraken {tetigi - tactus (tangere)} |
| tantum | alleen maar; slechts {bijw.} |
| tantus | zogroot; zoveel |
| tectum | dak; huis |
| tego | bedekken; beschermen {texi - tectus (tegere)} |
| telum | werptuig; wapens {laatste bij mv.} |
| templum | tempel |
| tempto | proberen {(temptare)} |
| tempus | tijd {temporis onz} |
| teneo | vasthouden; houden {tenui (tenuere)} |
| terra | aarde; grond; land |
| terreo | bang maken; verschrikken {terrui - territus (terrere)} |
| terribilis | verschrikkelijk |
| terror | angst {terroris mnl} |
| timeo | vrezen; bang zijn; bang zijn vokor {timui (timuere)} |
| timidus | bang |
| timor | angst {timoris mnl} |
| tolero | verdragen {(tolerare)} |
| tollo | optillen; opheffen; wegnemen {sustuli - sublatus (tollere)} |
| totus | gehele; hele {totius} |
| trado | overgeven; uitleveren; overleveren dat {tradidi - traditus (tradere) - soms +A.c.I.} |
| traho | trekken {traxi - tractus (trahere)} |
| trans | aan de overkant van; over; over ... heen {+ acc.} |
| utinam | och - moge... {+ conj.} |
| utor | gebruiken {usus sum (uti) + abl.} |
| utrum ... an | of ... of; ... of |
| uxor | vrouw; echtgenote {uxoris} |
| vacuus | leeg |
| valde | erg {bijw.} |
| valetudo | gezondheid {valetudinis vrl} |
| validus | sterk; krachtig; gezond |
| varius | afwisselend |
| vastus | woest; wijd; uitgestrekt |
| -ve | of |
| vel | of |
| velle | willen {inf.} |
| velut | zoals; alsof |
| venenum | vergif |
| venio | komen {veni - ventum (venire)} |
| verbum | woord |
| vereor | vrezen {veritus sum (vereri)} |
| vero | echter; inderdaad {bijw.} |
| vertor | zich omdraaien; zich wenden naar; veranderen {versus sum (verti)} |
| verus | echt; waar |
| vester | van jullie; jullie {m vester - f vestra - n vestrum} |
| vestis | kleding; kledingstuk {vestis} |
| veto | verbieden {verui - vetitus (vetare)} |
| vetus | oud {veteris (mnl. - vrl. én onz.)} |
| via | weg |
| victor | overwinnaar {victoris} |
| victoria | overwinning |
| video | zien {vidi - visus (videre)} |
