| A | B |
|---|
| AQUILIFER , cum māgnā multitūdine hostium premerētur, aquilam intrā vāllum prōiēcit; ipse prō castrīs fortissimē pūgnāns occīditur. Illī aegrē | eaglebearer |
| ad noctem OPPŪGNĀTIŌNEM sustinent; noctū ad ūnum omnēs dēspērātā salūte sē ipsī interficiunt. Paucī ex proeliō ēlapsī incertīs itineribus per | attack |
| ad noctem oppūgnātiōnem sustinent; noctū ad ūnum omnēs dēspērātā salūte sē ipsī interficiunt. Paucī ex proeliō ēlapsī incertīs itineribus per | during the night |
| ad noctem oppūgnātiōnem sustinent; noctū ad ūnum omnēs DĒSPĒRĀTĀ SALŪTE sē ipsī interficiunt. Paucī ex proeliō ēlapsī incertīs itineribus per | with safety despaired |
| ad noctem oppūgnātiōnem sustinent; noctū ad ūnum omnēs dēspērātā salūte sē ipsī interficiunt. Paucī ex proeliō ĒLAPSĪ incertīs itineribus per | having escaped |
| ad noctem oppūgnātiōnem sustinent; noctū ad ūnum omnēs dēspērātā salūte sē ipsī interficiunt. Paucī ex proeliō ēlapsī INCERTĪS ITINERIBUS per | by uncertain routes |
| agunt longiorque cōnsultō ab Ambiorīge īnstituitur sermō, PAULĀTIM circumventus interficitur. Tum vērō suō mōre vīctōriam conclāmant | little by little |
| agunt longiorque cōnsultō ab Ambiorīge īnstituitur sermō, paulātim CIRCUMVENTUS interficitur. Tum vērō suō mōre vīctōriam conclāmant | having been surrounded |
| agunt longiorque cōnsultō ab Ambiorīge īnstituitur sermō, paulātim circumventus interficitur. Tum vērō suō mōre vīctōriam CONCLĀMANT | they cry |
| Ambiorīgem accessisset, iūssus arma ABICERE imperātum facit suīsque ut idem faciant imperat. Interim, dum dē condiciōnibus inter sē | to throw away |
| aquilifer, cum māgnā multitūdine hostium premerētur, AQUILAM intrā vāllum prōiēcit; ipse prō castrīs fortissimē pūgnāns occīditur. Illī aegrē | eagle |
| aquilifer, cum māgnā multitūdine hostium premerētur, aquilam INTRĀ VĀLLUM prōiēcit; ipse prō castrīs fortissimē pūgnāns occīditur. Illī aegrē | within the rampart |
| aquilifer, cum māgnā multitūdine hostium premerētur, aquilam intrā vāllum PRŌIĒCIT ; ipse prō castrīs fortissimē pūgnāns occīditur. Illī aegrē | he threw before |
| atque ULULĀTUM tollunt impetūque in nostrōs factō ōrdinēs perturbant. Ibī L. Cotta pūgnāns interficitur cum māximā parte mīlitum. Reliquī | howling |
| atque ululātum tollunt impetūque in nostrōs factō ōrdinēs PERTURBANT . Ibī L. Cotta pūgnāns interficitur cum māximā parte mīlitum. Reliquī | they confuse |
| Sabīnus quōs IN PRAESENTIĀ tribūnōs mīlitum circum sē habēbat et prīmōrum ōrdinum centuriōnēs sē sequī iubet et, cum propius | in his presence |
| Sabīnus quōs in praesentiā tribūnōs mīlitum CIRCUM SĒ habēbat et prīmōrum ōrdinum centuriōnēs sē sequī iubet et, cum propius | around him |
| Sabīnus quōs in praesentiā tribūnōs mīlitum circum sē habēbat et prīmōrum ōrdinum CENTURIŌNĒS sē sequī iubet et, cum propius | centurions |
| silvās ad T. Labiēnum lēgātum IN HĪBERNA perveniunt atque eum dē rēbus gestīs certiōrem faciunt. | into winter quarters |
| necesse, ut nōn nūllī mīlitēs, quī līgnātiōnis mūnītiōnisque causā in silvās discessissent, repentīnō equitum ADVENTŪ interciperentur. | by the sudden coming |
| circumventīs māgnā manū Ebūrōnēs, Nerviī, Aduātucī atque hōrum omnium sociī et CLIENTĒS legiōnem oppūgnāre incipiunt. | clients |
| possunt cōgunt et dē imprōvīsō ad Cicerōnis hīberna ADVOLANT nōndum ad eum fāmā dē Titūrī morte perlātā. Huic quoque accidit, quod fuit | fly to |
| necesse, ut nōn nūllī mīlitēs, quī līgnātiōnis MŪNĪTIŌNISque CAUSĀ in silvās discessissent, repentīnō equitum adventū interciperentur. Eīs | for the sake of fortifying |
| necesse, ut nōn nūllī mīlitēs, quī LĪGNĀTIŌNIS mūnītiōnisque CAUSĀ in silvās discessissent, repentīnō equitum adventū interciperentur. Eīs | for the sake of procuring of wood |
| possunt cōgunt et dē imprōvīsō ad Cicerōnis hīberna advolant nōndum ad eum fāmā dē Titūrī morte PERLĀTĀ . Huic quoque accidit, quod fuit | having been communicated |
| CIRCUMVENTĪS māgnā manū Ebūrōnēs, Nerviī, Aduātucī atque hōrum omnium sociī et clientēs legiōnem oppūgnāre incipiunt. | having been surrounded |
| ad arma concurrunt, vāllum cōnscendunt. Aegrē is diēs sustentātur, quod omnem spem hostēs in celeritāte pōnēbant atque hanc ADEPTĪ vīctōriam in | having obtained |
| ad arma concurrunt, vāllum cōnscendunt. Aegrē is diēs sustentātur, quod omnem spem hostēs IN CELERITĀTE pōnēbant atque hanc adeptī vīctōriam in | in swiftness |
| ad arma concurrunt, vāllum cōnscendunt. Aegrē is diēs SUSTENTĀTUR , quod omnem spem hostēs in celeritāte pōnēbant. | is held out |
| ad arma concurrunt, vāllum CŌNSCENDUNT . Aegrē is diēs sustentātur, quod omnem spem hostēs in celeritāte pōnēbant. | mount |
| ad arma concurrunt, VĀLLUM cōnscendunt. Aegrē is diēs sustentātur, quod omnem spem hostēs in celeritāte pōnēbant. | palisade |
| CŌNFESTIM dīmīssīs nūntiīs ad Ceutrōnēs, Grūdiōs, Lēvācōs, Pleumoxiōs, Geidumnōs, quī omnēs sub eōrum imperiō sunt, quam māximās manūs | promptly |
| ad arma CONCURRUNT , vāllum cōnscendunt. Aegrē is diēs sustentātur, quod omnem spem hostēs in celeritāte pōnēbant. | run together |
| perpetuum sē fore vīctōrēs CŌNFĪDĒBANT . | they were trusting |
| circumventīs māgnā manū Ebūrōnēs, Nerviī, Aduātucī atque hōrum omnium sociī et clientēs legiōnem OPPŪGNĀRE incipiunt. | to attack |
| necesse, ut nōn nūllī mīlitēs, quī līgnātiōnis mūnītiōnisque causā in silvās discessissent, repentīnō equitum adventū INTERCIPERENTUR . | to be intercepted |
| possunt cōgunt et dē imprōvīsō AD Cicerōnis HĪBERNA advolant nōndum ad eum fāmā dē Titūrī morte perlātā. Huic quoque accidit, quod fuit | to winter quarters |
| cōnfestim dīmīssīs nūntiīs ad Ceutrōnēs, Grūdiōs, Lēvācōs, Pleumoxiōs, Geidumnōs, quī omnēs SUB EŌRUM IMPERIŌ sunt, quam māximās manūs | under their command |
| cōnfestim DĪMĪSSĪS NŪNTIĪS ad Ceutrōnēs, Grūdiōs, Lēvācōs, Pleumoxiōs, Geidumnōs, quī omnēs sub eōrum imperiō sunt, quam māximās manūs | with messengers having been sent out |
| operī vidēbantur PERFICIUNTUR . Hostēs posterō diē multō māiōribus coāctīs cōpiīs castra oppūgnant, fossam complent. | are accomplished |
| Noctū ex māteriā quam mūnītiōnis causā comportāverant, turrēs admodum centum XX EXCITANTUR incrēdibilī celeritāte; | are called out |
| pīlōrum numerus īnstituitur; turrēs contabulantur, pinnae lōrīcaeque ex crātibus ATTEXUNTUR . | are constructed upon |
| turrēs CONTABULANTUR , pinnae lōrīcaeque ex crātibus attexuntur. | are covered with boards |
| Noctū ex māteriā quam mūnītiōnis causā comportāverant, turrēs ADMODUM centum XX excitantur incrēdibilī celeritāte; | around |
| Hostēs posterō diē multō māiōribus coāctīs cōpiīs castra OPPŪGNANT , fossam complent. | attack |
| ipse Cicero, cum tenuissima valetudine esset, ne nocturnum quidem sibi tempus ad quiētem relinquēbat, ut ŪLTRŌ mīlitum concursū āc vōcibus sibi parcere cōgerētur. | beyond |
| intercipiuntur. NOCTŪ ex māteriā quam mūnītiōnis causā comportāverant, turrēs admodum centum XX excitantur incrēdibilī celeritāte; quae deesse | by night |
| ipse Cicero, cum tenuissima valetudine esset, ne nocturnum quidem sibi tempus ad quiētem relinquēbat, ut ūltrō mīlitum CONCURSŪ āc vōcibus sibi parcere cōgerētur. | by running together |
| nulla pars nocturni temporis ad laborem intermittitur; non aegris, non vulneratis FACULTAS quietis datur. | capability |
| Hostēs posterō diē multō māiōribus coāctīs cōpiīs castra oppūgnant, fossam COMPLENT . | fill up |
| Noctū ex māteriā quam mūnītiōnis causā COMPORTĀVERANT , turrēs admodum centum XX excitantur incrēdibilī celeritāte; | had brought together |
| Mittuntur ad Caesarem cōnfestim ab Cicerōne litterae māgnīs prōpositīs praemiīs, sī pertulissent: OBSESSĪS omnibus viīs mīssī | having been blockaded |
| Quaecumque ad proximī diēī oppūgnātiōnem opus sunt noctū compārantur; multae PRAEŪSTAE sudēs, māgnus mūrālium pilorum numerus instituitur; | having been burned at the point |
| Ipse Cicerō, cum tenuissimā VALĒTŪDINE esset, nē nocturnum quidem sibi tempus ad quietem relinquebat, ut ultro militum concursu ac vocibus sibi parcere cogeretur. | in health |
| Hōc idem reliquīs DEINCEPS fit diēbus. Nūlla pars nocturnī temporis ad labōrem intermittitur; | in turn |
| Hōc idem reliquīs deinceps fit diēbus. Nūlla pars nocturnī temporis ad labōrem INTERMITTITUR ; | is left off |
| ab nostrīs RESISTITUR . Hōc idem reliquīs deinceps fit diēbus. Nūlla pars nocturnī temporis ad labōrem intermittitur; | it is resisted |
| turrēs contabulantur, pinnae LŌRĪCAEque ex crātibus attexuntur. | leather cuirasses |
| pīlōrum numerus īnstituitur; turrēs contabulantur, pinnae lōrīcaeque ex crātibus attexuntur. Ipse Cicerō, cum TENUISSIMĀ valētūdine esset, nē | most insignificant |
| Noctū ex māteriā quam MŪNĪTIŌNIS causā comportāverant,turrēs admodum centum XX excitantur incrēdibilī celeritāte; | of defending |
| nulla pars nocturni temporis ad laborem intermittitur; non aegris, non vulneratis facultas QUIETIS datur. | of quiet |
| māgnus PĪLŌRUM numerus īnstituitur; turrēs contabulantur, pinnae lōrīcaeque ex crātibus attexuntur. | of spears |
| Hōc idem reliquīs deinceps fit diēbus. Nūlla pars NOCTURNĪ temporis ad labōrem intermittitur; | of the night |
| Quaecumque ad proximī diēī oppūgnātiōnem opus sunt noctū compārantur; multae praeūstae sudēs, māgnus MŪRĀLIUM pilorum numerus instituitur; | of the walls |
| Hostēs posterō diē multō māiōribus coāctīs cōpiīs castra oppūgnant, fossam complent. Eādem ratiōne, quā PRĪDIĒ , | on the day before |
| intercipiuntur. Noctū ex māteriā quam mūnītiōnis causā comportāverant, turrēs admodum CENTUM XX excitantur incrēdibilī celeritāte; quae deesse | one hundred |
| pīlōrum numerus īnstituitur; turrēs contabulantur, pinnae lōrīcaeque EX CRĀTIBUS attexuntur. | out of wickerworks |
| Quaecumque ad proximī diēī oppūgnātiōnem opus sunt noctū compārantur; multae praeūstae SUDĒS , māgnus mūrālium pilorum numerus instituitur; | posts |
| Mittuntur ad Caesarem CŌNFESTIM ab Cicerōne litterae māgnīs prōpositīs praemiīs, sī pertulissent: obsessīs omnibus viīs mīssī | promptly |
| Quaecumque ad proximī diēī OPPŪGNĀTIŌNEM opus sunt noctū compārantur; | storming |
| INTERCIPIUNTUR . Noctū ex māteriā quam mūnītiōnis causā comportāverant, turrēs admodum centum XX excitantur incrēdibilī celeritāte; quae deesse | they are intercepted |
| Mittuntur ad Caesarem cōnfestim ab Cicerōne litterae māgnīs prōpositīs praemiīs, sī PERTULISSENT : obsessīs omnibus viīs mīssī | they would have conveyed |
| nulla pars nocturni temporis ad laborem intermittitur; non aegris, non VULNERATIS facultas quietis datur. | to the wounded |
| Noctū ex māteriā quam mūnītiōnis causā comportāverant, TURRĒS admodum centum XX excitantur incrēdibilī celeritāte; | towers |
| QUAECUMQUE ad proximī diēī oppūgnātiōnem opus sunt noctū compārantur; | whatever |
| Noctū ex māteriā quam mūnītiōnis causā comportāverant, turrēs admodum centum XX excitantur INCRĒDIBILĪ celeritāte; | with incredible |
| Noctū ex māteriā quam mūnītiōnis causā comportāverant, turrēs admodum centum XX excitantur incrēdibilī CELERITĀTE ; | with swiftness |
| Cicero ad haec unum modo respondit : non esse consuetudinem populi Romani accipere ab hoste armātō condiciōnem : sī ab armīs discēdere velint, sē ADIŪTŌRE ūtantur lēgātōsque ad Caesarem mittant; | an aide |
| facta potestate eadem quae Ambiorix cum Titurio egerat commemorant : omnem esse in armis Galliam; Germānōs Rhēnum trānsīsse; Caesaris reliquōrumque hīberna OPPŪGNĀRĪ . | are being assaulted |
| facta potestate eadem quae Ambiorix cum Titurio egerat COMMEMORANT : omnem esse in armis Galliam; Germanos Rhenum transisse; Caesaris reliquorumque hiberna oppugnari. | call to mind |
| Errāre eōs dīcunt, sī quicquam ab eīs praesidī spērent, quī suīs rēbus diffīdant; sēsē tamen hōc esse in Cicerōnem populumque Rōmānum animō ut nihil nisi hīberna recūsent atque hanc inveterāscere CŌNSUĒTŪDINEM nōlint : licēre illīs incolumibus per sē ex hībernīs discēdere et quascumque in partes velint sine metu proficisci. | custom |
| Errāre eōs dīcunt, sī quicquam ab eīs praesidī spērent, quī suīs rēbus DIFFĪDANT ; sēsē tamen hōc esse in Cicerōnem populumque Romanum animo ut nihil nisi hiberna recusent atque hanc inveterascere consuetudinem nolint : licere illis incolumibus per se ex hibernis discedere et quascumque in partes velint sine metu proficisci. | distrust |
| Cicero ad haec unum modo respondit : non esse consuetudinem populi Romani accipere AB HOSTE ARMĀTŌ condiciōnem : | from an armed enemy |
| Cicero ad haec unum modo respondit : non esse consuetudinem populi Romani accipere ab hoste armātō condiciōnem : sī ab armīs discēdere velint, sē adiūtōre ūtantur lēgātōsque ad Caesarem mittant; spērāre prō ēius iūstitiā, quae petierint, IMPETRĀTŪRŌS . | going to obtain |
| Errāre eōs dīcunt, sī quicquam ab eīs praesidī spērent, quī suīs rēbus diffīdant; sēsē tamen hōc esse in Cicerōnem populumque Rōmānum animō ut nihil nisi hīberna recūsent atque hanc inveterāscere cōnsuētūdinem nōlint : licēre illīs incolumibus per sē ex hībernīs discēdere et QUĀSCUMQUE IN PARTĒS velint sine metū proficīscī. | into whichever parts |
| errāre eōs dīcunt, sī quicquam ab eīs PRAESIDĪ spērent, quī suīs rēbus diffīdant; sēsē tamen hōc esse in Cicerōnem populumque Romanum animo ut nihil nisi hiberna recusent atque hanc inveterascere consuetudinem nolint : licere illis incolumibus per se ex hibernis discedere et quascumque in partes velint sine metu proficisci. | of a garrison |
| Cicero ad haec unum modo respondit : non esse consuetudinem populi Romani accipere ab hoste armātō condiciōnem : sī ab armīs discēdere velint, sē adiūtōre ūtantur lēgātōsque ad Caesarem mittant; spērāre PRŌ ĒIUS IŪSTITIĀ , quae petierint, impetraturos. | on account of his justice |
| Errāre eōs dīcunt, sī quicquam ab eīs praesidī spērent, quī suīs rēbus diffīdant; sēsē tamen hōc esse in Cicerōnem populumque Rōmānum animō ut nihil nisi hīberna RECŪSENT atque hanc inveterāscere cōnsuētūdinem nōlint : licēre illīs incolumibus per sē ex hībernīs discēdere et quascumque in partes velint sine metu proficisci. | refuse |
| addunt etiam dē Sabīnī morte; Ambiorīgem ostentant fideī faciendae causa. | show |
| Errāre eōs dīcunt, sī quicquam ab eīs praesidī spērent, quī suīs rēbus diffīdant; sēsē tamen hōc esse in Cicerōnem populumque Rōmānum animō ut nihil nisi hīberna recūsent atque hanc INVETERĀSCERE cōnsuētūdinem nōlint : licēre illīs incolumibus per sē ex hībernīs discēdere et quascumque in partes velint sine metu proficisci. | to gain a foothold |
| tunc duces principesque Nerviorum qui aliquem sermonis aditum causamque amicitiae cum Cicerone habebant COLLOQUĪ sese velle dicunt. | to talk together |
| Errāre eōs dīcunt, sī quicquam ab eīs praesidī spērent, quī suīs rēbus diffīdant; sēsē tamen hōc esse in Cicerōnem populumque Rōmānum animō ut nihil nisi hīberna recūsent atque hanc inveterāscere cōnsuētūdinem nōlint : licēre illīs INCOLUMIBUS per sē ex hībernīs discēdere et quascumque in partes velint sine metu proficisci. | unharmed |
| errāre eōs dīcunt, sī QUICQUAM ab eīs praesidī spērent, quī suīs rēbus diffīdant; | whatever |
| facta potestate eadem quae Ambiorix cum Titurio egerat commemorant : omnem esse in armis Galliam; Germanos Rhenum transisse; Caesaris reliquorumque HIBERNA oppugnari. | winter quarters |
| qua quidem ex re hominum multitudo cognosci potuit: nam minus horis tribus mīlium in circuitū III mūnītiōnem PERFĒCĒRUNT | achieved |
| Ab hāc spē repulsī Nerviī VĀLLŌ pedum IX et fossā pedum XV hīberna cingunt. | by earthworks |
| qua quidem ex re hominum multitudo cognosci potuit: nam minus horis tribus mīlium in circuitū III MŪNĪTIŌNEM perfēcērunt; | fortification |
| Ab hāc spē REPULSĪ Nerviī vāllō pedum IX et fossā pedum XV hīberna cingunt. | having been driven |
| reliquīsque diēbus turrēs ad ALTITŪDINEM vāllī, falcēs testūdinēsque, quās īdem captīvī docuerant, parare ac facere coeperunt. | height |
| qua quidem ex re hominum multitudo cognosci potuit: nam minus horis tribus mīlium IN CIRCUITŪ III mūnītiōnem perfēcērunt; | in circumference |
| Haec et superiōrum annōrum CŌNSUĒTŪDINE ā nōbīs cōgnōverant et quos clam de exercitu habebant captivos ab eis docebantur | in the custom |
| sed nūllā FERRĀMENTŌRUM cōpiā quae esset ad hunc ūsum idōnea, gladiīs caespitēs circumcidere, manibus sagulisque terram exhaurire cogebantur. | of implements |
| reliquīsque diēbus turrēs ad altitūdinem vāllī, FALCĒS testūdinēsque, quās īdem captīvī docuerant, parare ac facere coeperunt. | scythes |
| haec et superiorum annorum consuetudine a nobis cognoverant et quōs CLAM dē exercitū habēbant captīvōs ab eīs docēbantur; | secretly |
| reliquīsque diēbus turrēs ad altitūdinem vāllī, falcēs TESTŪDINĒSque , quās īdem captīvī docuerant, parare ac facere coeperunt. | sheds |
| sed nūllā ferrāmentōrum cōpiā quae esset ad hunc ūsum IDŌNEA , gladiīs caespitēs circumcidere, manibus sagulisque terram exhaurire cogebantur. | suitable |
| sed nulla ferramentorum copia quae esset ad hunc usum idonea, gladiis caespites CIRCUMCĪDERE , manibus sagulīsque terram exhaurīre cogēbantur. | to cut out |
| reliquisque diebus turres ad altitudinem valli, falces testudinesque, quas idem captivi docuerant, PARĀRE āc facere coepērunt. | to make ready |
| sed nulla ferramentorum copia quae esset ad hunc usum idonea, gladiis caespites circumcīdere, manibus sagulīsque terram EXHAURĪRE cogēbantur. | to remove |
| reliquīsque diēbus TURRĒS ad altitūdinem vāllī, falcēs testūdinēsque, quās īdem captīvī docuerant, parare ac facere coeperunt. | towers |
| sed nūllā ferrāmentōrum cōpiā quae esset ad hunc ūsum idōnea, gladiīs CAESPITĒS circumcidere, manibus sagulisque terram exhaurire cogebantur. | turf |
| Ab hāc spē repulsī Nerviī vāllō pedum IX et fossā pedum XV HĪBERNA cingunt. | winter quarters |
| sed nulla ferramentorum copia quae esset ad hunc usum idonea, gladiis caespites circumcīdere, manibus SAGULĪSque terram exhaurīre cogēbantur. | with cloaks |
